દેશના જુદા જુદા ભાગોમાં હોટલ, કેન્ટીન, ઢાંબા, રેસ્ટોરન્ટ શરૂ થયા પછી, રોકડ સંકટનો સામનો કરી રહેલી સુગર મિલોના આર્થિક સ્વાસ્થ્યને સુધરવાની આશા ધીરે ધીરે વધવા લાગી છે.
કોરોનાવાયરસના ફેલાવા પર નિયંત્રણ લાવવાના હેતુસર, જ્યારે કેન્દ્ર સરકારે 25 માર્ચથી દેશમાં સંપૂર્ણ બંધની ઘોષણા કરી, ત્યારે દેશની તમામ સુગર મિલો હજી પણ ચાલુ હતી અને ઉત્પાદન, સપ્લાય અને માર્કેટિંગ કામ પર કોઈ પ્રતિબંધ નહોતો.
જોકે, હોટલ, રેસ્ટોરાં, કેન્ટીન, મોલ્સ, સિનેમા હોલ, વગેરે બંધ થવાને કારણે આઇસક્રીમ અને સોફ્ટ ડ્રિંક્સના વેચાણમાં ભારે ઘટાડો થયો, જેની અસર ખાંડ ઉદ્યોગને પડી.
ઉદ્યોગ સંગઠન રાષ્ટ્રીય ફેડરેશન ઓફ કોઓપરેટિવ સુગર ફેક્ટરીઝ (એનએફસીએસએફ) ના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર પ્રકાશ નાયકનવરેએ આઈએએનએસને જણાવ્યું હતું કે ઉનાળાની ઋતુ શરૂ થાય તે પહેલા દર વર્ષે આઇસક્રીમ, સોફ્ટ ડ્રિંક્સ અને અન્ય સોફટ ડ્રિંકસ ઉત્પાદનોની ખાંડની માંગમાં વધારો થાય છે. પરંતુ આ વર્ષે સ્થાનિક મિલો લોકડાઉન દરમિયાન લગભગ 2 મિલિયન ટન ખાંડ વેચવામાં અસમર્થ હતા.
20 મિલિયન ટન ખાંડ વપરાય છે.
જો કે, તેમણે કહ્યું કે ખાંડની માંગ ધીરે ધીરે જૂનમાં વધી રહી છે, જેના કારણે કિંમતોમાં પણ સુધારો થયો છે, જે આવનારા દિવસોમાં રોકડની કટોકટીનો સામનો કરી રહેલી કેશ મિલોના આર્થિક સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરશે અને ખેડૂતોની લેણાં બાકી રહેશે. ચુકવણી કરવા સાથે, મિલોના કર્મચારીઓ સ્થિર પગાર ચૂકવી શકશે.
જૂન મહિનામાં કોરોના રોગચાળો ફાટી નીકળતાં પહેલાં ખાંડની માંગ શું તે સ્તરે વેચી શકી હતી?
આ સવાલ પર નાયકનવેરે કહ્યું, “અમે એમ કહી શકતા નથી કે કોવિડ પૂર્વેના તબક્કે જે સ્તરે માંગ હતી. પાઈપલાઈન ખાલી હોવાથી માંગમાં વધારો થયો છે, પરંતુ માર્ચમાં લોકડાઉન થાય તે પહેલાં માંગ કક્ષાએ બહાર આવી ન હતી. લોકડાઉન પછી, માર્ચ, એપ્રિલ અને મે દરમિયાન આઇસક્રીમ, સોફ્ટ ડ્રિંક્સ, ચોકલેટ, કેન્ટિન્સ, રેસ્ટોરાં, લગ્ન વગેરેની માંગ લગભગ 20 મિલિયન ટન સુધી પહોંચી શકી નથી. ”
દિલ્હી સ્થિત ચીનના ઉદ્યોગપતિ સુશીલ કુમારે પણ કહ્યું હતું કે લોકડાઉન ખુલ્યા પછી ખાંડની માંગમાં થોડો વધારો થયો છે, પરંતુ માંગ સંપૂર્ણ રીતે પકડી શકી નથી.
સરકારે ખાંડ મિલો માટે એપ્રિલમાં 21 લાખ ટન, એપ્રિલમાં 18 લાખ ટન અને મે મહિનામાં 17 લાખ ટન વેચવા માટેનો ક્વોટા નક્કી કર્યો હતો, જે સંબંધિત મહિનામાં વધારવામાં આવ્યો ન હતો, અને પછીના મહિનામાં ક્વોટામાં વધારો કરવામાં આવ્યો.
છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં ખાંડનો એક્સ-મિલનો દર કિલો દીઠ એક રૂપિયાનો વધારો થયો છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે જો રોકડની સમસ્યા દૂર થાય તો તે ખેડૂતોના લેણા ચૂકવવા પણ મદદ કરશે. આખા દેશમાં શેરડીનું ઉત્પાદન કરતા ખેડુતોની ખાંડ મિલો પર ગયા સપ્તાહ સુધી આશરે 22500 કરોડ રૂપિયાની લેણાં બાકી હતી. નાયકનવરે જણાવ્યું હતું કે, મહત્તમ 17000 કરોડની બાકી રકમ ઉત્તર પ્રદેશના શેરડી ઉગાડનારાઓને કારણે મળી છે.
ચાલુ ખાંડ સીઝન 2019-20 ઓક્ટોબર-સપ્ટેમ્બરમાં ખાંડનું ઉત્પાદન બંધ થઈ ગયું છે.
ઉદ્યોગ સંગઠન મુજબ, આ વર્ષે દેશમાં ખાંડનું ઉત્પાદન આશરે 272 લાખ ટન છે. બજારના સૂત્રો પાસેથી પ્રાપ્ત માહિતી મુજબ, શનિવારે દેશની રાજધાની દિલ્હીમાં ખાંડનો જથ્થાબંધ ભાવ રૂ.3620 હતો. દિલ્હીમાં સુગર સપ્લાય ઉત્તર પ્રદેશ મિલોમાંથી આવે છે. ઉત્તર પ્રદેશના ખાંડની મિલો ભૂતપૂર્વ મિલ દર શનિવારે 3340-3380 પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ હતો.
