વાર્તા- ઉપનિષદો કહે છે કે બ્રહ્માજીના ત્રણ સંતાનો છે – દેવતાઓ, રાક્ષસો અને મનુષ્ય. એક દિવસ આ ત્રણેય બ્રહ્માજી પાસે પહોંચ્યા. ત્રણેયએ તેને અમને એક ઉપદેશ આપવાનું કહ્યું જે આપણા જીવનને સફળ બનાવશે.
બ્રહ્માજીએ ત્રણેયને શબ્દ આપ્યો. દ શબ્દનો અર્થ ત્રણ દેવતાઓ, રાક્ષસો અને માણસો માટે અલગ હતો. સૌ પ્રથમ, બ્રહ્માએ દેવતાઓને કહ્યું કે તમારા જીવનમાં ખૂબ આનંદ છે, તેથી દે એટલે તમારા માટે દમન. દમણ એટલે નિયંત્રણ. તમારી ઇન્દ્રિયોને કાબૂમાં રાખવી.
બ્રહ્માજીએ મનુષ્યને કહ્યું કે મેં તમને દ શબ્દ આપ્યો છે જેથી તમે તેને દાન કરો. દાન એટલે સેવા. માનવ શરીર દ્વારા કરી શકાય તે શ્રેષ્ઠ વસ્તુ એ છે કે કોઈની સેવા કરવી. સેવા કરવી એ મનુષ્યનો મુખ્ય ધર્મ છે.
અંતે, બ્રહ્માએ રાક્ષસોને કહ્યું કે તમે હિંસક છો. લડવાનો તમારો સ્વભાવ છે. તમારા માટે દ એટલે દયા. તમે દમનકારી છો અને આખા જીવન દરમ્યાન હિંસા કરશો, તેથી અન્ય પ્રત્યે દયાળુ રહેવાની એક વાત યાદ રાખો.
પાઠ – આપણે પણ બ્રહ્માજીએ જે કરવું જોઈએ તે કરવું જોઈએ. જ્યારે પણ કોઈને શીખવવું હોય, સમજાવવું હોય, તો પછી વ્યક્તિની પ્રકૃતિ, ટેવ પર નજર રાખો. વ્યક્તિની સારી અને ખરાબ ટેવો, તેની રુચિ, લક્ષ્યો સમજો. આ પછી જ, આ દૃષ્ટિની દૃષ્ટિ રાખો કે ભવિષ્યમાં તે તેની અનિષ્ટતાઓને શું નુકસાન પહોંચાડશે, તે કયા નુકસાન સાથે ભરપાઈ કરશે? સમાન શિક્ષણ અથવા સલાહ આપવી જોઈએ.
